هلدینگ KTG | خرید تجهیزات آزمایشگاهی و تحقیقاتی

نقطه ذوب

نقطه ذوب چیست؟ وقتی جسمی جامد تحت تاثیر حرارت قرار می‌گیرد

جنب و جوش ملکول‌های جسم بیشتر شده و دارای حرکت آزادانه می‌شوند بدین ترتیب جسم جامد به مایع تبدبل شده

و دمایی که در آن تغییر حالت ماده ایجاد می‌شود به آن نقطه ذوب گویند.

در واقع نقطه‌ای است که ماده جامد شروع به ذوب‌کردن می‌کند و دو فاز مایع و جامد در حالت تعادل هستند.

این نقطه یک ماده به فشار بستگی دارد و معمولاً با فشار استاندارد مشخص می‌شود .

به بیان دیگر این نقطه دمایی است که در آن جامد در فشار 1 اتمسفر ذوب می‌شود.

نقطه ذوب به چه عواملی بستگی دارد؟

• اندازه ملکولی

ملکول‌های بزرگ تر نسبت به ملکول‌های کوچکتر بالاترند .

• ناخالص بودن ترکیب 

ترکیبات ناخالص نقطه ذوب کمتری نسبت ترکیبات خالص دارند و دامنه  بیشتری دارند و به‌طور کلی هرچه دامنه دمایی کمتر باشد خلوص نمونه بیشتر می‌شود.

• نیروهای بین ملکولی 

جاذبه شدید بین ملکولی با افزایش نقطه ذوب می‌شود به‌طوریکه ترکیبات یونی نقطه ذوب بالاتری دارند همچنین نقطه مواد قطبی بالاتر از مواد غیر قطبی است.

• ترکیب ماده 

ماده ترکیب شده نسبت به ماده اولیه نقطه ذوب پایین‌تری دارد.

هدف ازتعیین نقطه ذوب و جوش در آزمایشگاه چیست ؟

هدف اصلی از تعیین نقطه ذوب و جوش در آزمایشگاه کمک به شناسایی مواد ناشناخته است.

با اندازه‌گیری نقطه ذوب ماده ناشناخته و مقایسه‌ آن با لیستی از نقطه ذوب مواد شناخته‌شده ‌ماده مورد نظر شناسایی کنیم.

هدف دیگر آن تعیین خلوص ماده است به‌طوریکه هر دامنه نقطه ذوب کوچک‌تر باشد درجه خلوص بیشتر است.

برای تعیین نقطه ذوب چه نکاتی مهم است ؟

اطمینان پیدا‌کردن از خلوص ماده مورد‌نظر

اگر ماده مورد‌نظر سنتز شده است حتما آن را خشک کنیم.

روش‌های اندازه‌گیری نقطه ذوب عبارتند از: 

• لوله تیل :

ابزاری بسیار ساده و قابل دسترسی است و این کار توسط لوله‌های مویین صورت می‌گیرد .

طول در حدود 10 سانتی‌متر دارند و یک سر آنها توسط شعله مسدود می‌شود.

سپس انتهای باز لوله در توده نمونه فرو می‌رود تا مقداری از آن داخل لوله شود و با زدن چندین ضربه تمام پودر وارد لوله مویین می‌شود.

در ادامه کار لوله مویین توسط نخ به دماسنج متصل شده و در نهایت دماسنج و لوله مویین توسط پایه و گیره در داخل حمام روغن قرار گرفته

وقتی حمام توسط شعله گرم می‌شود دمای ابتدا و انتهای ذوب‌شدن از روی دماسنج یادداشت می‌شود

و این روش خطای اندازه‌گیری بالایی دارد.

• دستگاه‌های میکروسکوپی:

بسیار دقیق و حساس هستند و خطای اندازه‌گیری بسیار ناچیز است.