در زمینه علوم آزمایشگاهی ابزارهای زیادی هستند که متخصصین می توانند از آنها استفاده کنند تا در تحقیقاتشان از آنها استفاده کنند. یکی از دستگاه هایی که در زمینه آزمایشگاه متخصصین از آن استفاده می کنند، PH متر می باشد. این دستگاه ها، بیشتر برای اندازه گیری فعالیت های هیدروژنی و یونی در انواع محلول ها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین اگر شما بخواهید تعیین کنید که کدام محلول اسیدی می باشد و کدام محلول خاصیت قلیایی دارد می توانید از دستگاه PH متر استفاده کنید. در این مقاله قصد داریم دستگاه PH متر را بررسی کنیم و جزییاتش را نیز مورد بررسی قرار دهیم پس تا انتها همراه ما باشید تا در این زمینه نکاتی را خدمت شما مطرح کنیم.
دستگاه PH متر دستگاهی می باشد که شما می توانید از آن استفاده کنید و اسیدی و یا قلیایی بودن یک محلول را از طریق آن تعیین کنید. مقدار PH در یک بازه تعریف می شود که معمولا این بازه از 0 شروع می شود و تا 14 نیز به کارخودش ادامه می دهد.معمولا هر مقداری که توسط دستگاه PH متر نشان داده شود، میزان اسیدی و یا بازی بودن یون هیدروژن را در آن محلول به صورت تعیین شده به ما نشان می دهد. البته باید در نظر داشته باشید که اگر می خواهید به طور دقیق مقدار PH یک ماده را تعیین کنید باید رابطه مستقیم یون هیدروژن و یون هیدروکسیل را به طور کامل در محلول مورد نظر در نظر بگیرید. در صورتی که مقدار یون هیدروژن از مقدار یون هیدروکسیل بیشتر باشد، محلول مورد نظر اسیدی می باشد و مقدار PH عددی کمتر از هفت خواهد بود.
برای استعلام قیمت و خرید پی اچ متر روی لینک کلیک کنید.
در صورتی که میزان یون هیدروکسیل از یون هیدروژن نیز بیشتر باشد آن محلول و یا ماده بازی است و مقدار Ph آن عددی بیشتر از 7 را نشان می دهد و باید در هنگام کار با این دستگاه یعنی دستگاه ph متر آن را در نظر بگیرید. یک استثنا نیز در این خصوص وجود دارد و آن زمانی خواهد بود که مقدار یون هیدروژن و یون هیدروکسیل در یک ماده یکسان است. در این خصوص ماده خنثی می باشد و مقدار ph آن نیز مقدار 7 را نشان می دهد. باید در این خصوص در نظر داشته باشید که تمامی ماده هایی که حالت اسیدی دارند، درون خودشان یون های هیدروژن آزاد و ماده های بازی را نیز دارند که دارای یون های هیدروکسیل آزاد نیز می باشد. مقدار درصد این یونها در محلول مورد نظر و در برخی شرایط که معمولا خاص نیز می باشد، ثابت خواهد بود.
دستگاه PH متر کاربردهای زیادی دارد، ولی در این خصوص می توانیم به کاربرد آن به بخش های آزمایشگاهی مربوط به صنایع غذایی و یا دارویی و صنایع کشاورزی و دامپروری و تصفیه خانه ها و آزمایشگاه های صنعتی و پزشکی اشاره داشته باشیم که از این طریق متخصصین می توانند میزان اسیدی و یا بازی بودن محلول و یا مواد مورد نظر را از طریق PH متر تشخیص دهند.
باید در نظر داشته باشید که دستگاه Ph می تواند مقدار مولکول های یونیزه شده و غیر یونیزه را در محیط های آبی نشان دهد. همچنین Ph مایعات نیز از طریق Ph متر به دو روش انجام می شود. اولین روش این است که با استفاده استفاده از ph متر الکتریکی که دارای الکترود است، مقدار پتانسیل الکتریکی که بین دو الکترود است به طور کامل اندازه گیری خواهد شد و مقدار هیدروژن بدست آمده نیز همان عددی است که در ph متر استفاده استفاده می شود.
شاید خواندن این مقاله برای شما مفید باشد: یون متر چیست؟
همان طور که گفتیم کار با ph متر بیشتر در زمینه شناسایی اسیدی و یا بازی بودن ماده و یا محلول مورد نظر مورد استفاده قرار می گیرد. خود دستگاه ph نیز دارای دو قسمت می باشد که می توانیم به میله کاوشگر و اندازه گیر در این خصوص اشاره داشته باشیم. بخش کاوشگر می تواند ph محلول را به سیگنال الکترونیکی تبدیل کند و مقدار آن را اندازه گیری کند،و در بیشتر محلول ها نیز کاربردارد.
در خصوص بخش اندازه گیر می توانیم بگوییم که برای برخی کارهای پزشکی مثل اندازه گیری ph خون مورد استفاده قرار می گیرد و باید آن را در نظر بگیریم. در قسمت های قبل نیز گفتیم که بازه PH بیشتر مقدار 0 تا 14 را فرا می گیرد. که در این خصوص عدد 7 مقدار خنثی را در دستگاه PH متر شامل می شود و باید آن را در نظر داشته باشید.
PH متر سه نوع مختلف دارد که PH متر قلمی اولین نوع آن می باشد. این نوع PH متر ارزان است و هم سبک و کوچک می باشد و مقدار دقت کمی را نیز به خودش اختصاص می دهد.
نوع دیگر PH متر نامش PH متر پرتابل می باشد، که هم اندازه بزرگی دارد و قیمت بیشتری دارد و کارایی آن نیز در آزمایشگاه بسیار بالا می باشد.
نوع دیگر PH متر، PH متر رومیزی نام دارد که هم دقت بالایی دارد و هم چنین نمی توان آن را از جایی به جای دیگر برد و باید آن را در جای ثابتی قرار داد.
در هنگام کار با این دستگاه باید از دستکش آزمایشگاهی استفاده کنید تا دست تان آسیب نبیند. درصورتی که فعالیت های شما بیشتر با محلول هایی است که خطر دارند باید از ابزارهای محافظتی استفاده کنید.
برای اینکه از دقت PH متر مطمئن شویم،باید به طور منظم کالیبره شود. برای درستی کار ازمحلول های بافر با PH استاندارد، که به صورت یک مرجع مورد تایید بین المللی ساخته می شوند، استفاده می کنند. بافرها محلول های پاپداری هستند که یک حجم مشخص از تغییرات خاصی از PH را می پذیرند.
لازم است که کالیبراسیون حداقل در دو بافر با PHمتفاوت، که حداقل ٣واحد PHبالای رنج مورد کاربری است، انجام شود. بافرهای هیدروپونیک با 4 و 7 PH برای استفاده استاندارد های کالیبراسیون ایده ال هستند . تعدادی از کمپانی ها ادعا دارند PH متر آن ها تنها به یک نقطه کالیبراسیون نیاز دارد.
اگر دقت ودرستی برای آن مهم است این ادعا به طور ساده توجه پذیر نیست.کاربرد دو بافر با PH استاندارد مطمئن می سازد که شیب کالیبراسیون به دست آمده است.اگر این عمل انجام نشده باشد وقتی که الکترود بعداً مورد استفاده قرار گیرد،در یک محلول بافر با PH 4،اندازه گیری به طور معمول انجام می شود.
برای مثال، 4/4به جای 4 این مشکل پتانسیل می تواند به وسیله ی کاربرد هر دو بافر 4 و 7 برطرف می شود.
طبق دستورالعمل کمپانی سازنده به نوبت،اول با بافرPH 7 کالیبره کنید،کار رابا بافرPH 4 دنبال کنید. کار را با شستشوی الکترود در آب مقطر ادامه دهیدو به آرامی با تکان دادن،آب اضافی را خارج کنید. سپس الکترود رادر محلول بافر با PH 7 غوطه ور کنید،برای حداقل 2بار تکرار، به گونه ای که 7خوانده شود.
در پایان ، روش عمل (کار) را با بافر PH 4 تکرار کنید، به گونه ای که 4 خوانده شود. برای جلوگیری از آلودگی و پایین آمدن خلوص بافرها،آهسته بخشی از آن را برای انجام دادن کالیبراسیون بالایی داخل ظرف کوچکتری خالی کنیدوبعد از یک بار استفاده دور اندازید.
1 – قبل از اندازه گیری PH ، مطمئن شوید که مواد خوب هم خورده اند.مخصوصاً اگر PHبالاوپایین باشد.
این یکی از بیشترین اشتباهات رایج است که وقتی PHیا هدایت را اندازه می گیریم به وجودمی آید.
2 – همچنین مطمئن شوید ظرف نمونه گیری تمیز است.
وقتی که الکترودPH در یک نمونه قرارمی گیرد،شاید خواندن های متفاوتی را برای زمان های متفاوت(چندین دقیقه) قبل از ساکن شدن در یک حجم نهایی اعلام کنید.
این موارد ممکن است به ازای یک واحد PH بین نخستین وآخرین حجم PH متفاوت باشد. از آنجایکه آخرین حجم بیشترین دقت ودرستی خواندن را دارد ، برای اطمینان به اندازه کافی منتظر بمانید تا ثابت شود وسپس بخوانید. البته بخش مربوط به تمیز کردن را توجه کرده باشید.
3 – مواد مخزن را به خوبی قبل از نمونه برداری تکان دهید.
سپس الکترود را از نمونه برای چند دقیقه قبل از تغییر مسیر اندازه گیری واندازه گیری بعدی خارج کنید.
4 – الکترود را داخل نمونه بیشتر از عمقی که سطح محلول درونی الکترود پر شده است فرو نبرید.
دیدن عمق محلول پرشده در بیشتر PHمترها با اندازه کوچک مقدور نیست،الکترود را بیشتراز 20میلی متر داخل محلول فرونبرید. بیشترازاین باعث نفوذ معکوس داخل الکترودPHمتر می شود،در نتیجه خواندن نادقیق می شود.
5 – خواندن PH که انجام شد،فوراً الکترود را از نمونه خارج کنید و با آب مقطر شستشو دهید
کوتاهی در انجام این کار سرعت خراب شدن الکترود را افزایش ونیازمند به تکرار برای بررسی روزانه می شود.
6 – زمانی که استفاده نمی شود،مطمئن شوید مخزن الکترود در یک محلول تهیه شده مناسب قرار دارد.
7 – همیشه الکترود رابا آب مقطر بعداز استفاده تمیز کنید(نگه داری مناسب نوک الکترود برای ادامه پیدا کردن دوام الکترود.)
8 – همیشه الکترود های PH رادر یک مخزن محلول استاندارد و اشباع KCl،وقتی که استفاده ای ندارد نگه داری کنید.
نکته ای که با وجود کالیبره شدن مناسب پی اچ مترها داریم این است که در آزمایش های مکرر با PHمترهای مختلف، PH های مختلفی را درمحلول های مشابه به دست می آوریم. این موضوع مخصوصاً در الکترود هایی با کیفیت پایین درست خواهد بود.
به این دلیل که این الکترودها به انواع دیگر گونه های شیمیایی شبیه یون هیدروژن ،مانند یون سدیم جواب می دهند. در نتیجه افزایش یک گونه مزاحم می تواند PH های مختلفی تا بیشتراز 500واحد وقتی که یک گونه مغذی (با غلظت بالا) با دو PH متر مختلف که به درستی کالیبره شده اندآزمایش شود.
توجه داشته باشید که مقیاس PH برای گونه های بی رنگ،داده های اشتباهی رانشان نخواهد داد، زیرا PHمترها تنها جوابگوی یون های هیدروژن خواهد بود.
برای PH مترهایی که دارای یک الکترود ترکیبی هستند برای داشتن کارایی خوب آن ها باید اتصال الکتریکی بین محلول پرشده در الکترود(معمولاًپتاسیم کلریدکه رسانای الکتریکی است) ومحلول گونه مورد نظر ایجاد شود.کاهش دقت به وسیله اختلاف میزان انسداد منافذ یا افزوزه مانند الکترود
که اغلب به دلیل مخزن خشک ایجاد می شودبه طور ثابت شرح داده می شود. انجام آزمایش با روغن یا مواد شیمیایی تند(برنده)(مثلاً PH بالا یا مواد مغذی با غلظت زیاد) یا کوتاهی در شستشو مناسب الکترود با آب بعد از انجام کار.
هردو این الکترود به طور اختیاری اجازه می دهندمحلول پرشده به محلول گونه مورد آزمایش جریان پیدا کند. دلیل متداول خرابی PH مترها از انسداد منافذ شیشه الکترود یا فیتیله مانند حاصل می شود.
این مورد معمولا به دلیل مخزن خشک الکترود یا اینکه الکترود رابرای مدت خیلی طولانی در محلول های غلیظ فروبردن ایجاد می شود. مخزن خشک موجب دهیدروژن شدن هر2 الکترود شیشه می شود و درنتیجه ته نشینی ناخالصی ها(نمک ها) داخل سوراخ های ریز خمیر شیشه منفذدار خود الکترودها نتایج آهسته خوانده می شود، زمان پاسخ دهی کند خواهد بود ودر نتیجه حساسیت کم خواهد شد(کاهش صحت ودقت).
برای جلوگیری از این مشکلات نوک الکترود باید دائماً داخل محلول کلرید پتاسیم 3 مولار قرار گیرد. توجه داشته باشید که آب یا بافرها برای نگه داری پی اچ مترها مناسب نیستند.
از قرار دادن الکترودهادر محلول های روغنی جلوگیری کنید از آنجا که این محلول ها الکترود را می پوشانند، بنابراین از اندازه گیری مواد شیمیایی درشت(زننده)که بسیار برنده هستند خودداری کنید (یا الکترود را برای مدت خیلی طولانی بیرون از محلول آماده خود نگه دارید).
محلول های با غلظت بالا مانند مواد خام معدنی با PH بالا،مانند سیلیس می تواند برای الکترودهاخطرناک باشد(یا نیاز الکترود رابرای تعمیر بالا ببرد). تمیزکردن به طور منظم کارایی الکترود را افزایش خواهد داد واطمینان از ادامه کار را بالا می برد.
برای آلودگی آلی:استفاده از مواد شوینده ملایم مایع، مانند استن،یا تولوئن. اگر تولوئن ضروری است،متعاقباً با استن ودر پایان با آب شستشو دهید.
برای آلودگی معدنی:اسید نیتریک رقیق یا هیدروکلریک اسید(HCl) استفاده کنید.
در هیدرو پونیک ها،چون در هردو مورد آلی ومعدنی،آلودگی تمایل به همکاری دارد، بهتر است که از همه پاک کننده های گفته شده استفاده شود. توجه کنید که تعدادی از پاک کننده ها ممکن است به فلز الکترود حمله کنند(به ویژه پلاستیکی) بنابراین قبل از اقدام با تولید کننده الکترود موارد را چک کنید ومطمئن شوید.
نتیجه گیری
در این مقاله ما PH متر را بررسی کردیم و جزییاتش را نیز مورد بررسی قرار دادیم، مهمترین نکته در خصوص PH متر این است که این دستگاه برای اندازه گیری PH محلول ها استفاده می شود و مقدار اسیدی و یا بازی بودن آن را تعیین می کند. البته باید در نظر داشته باشید که PH متر انواع مختلفی دارد و در قسمت های قبل این مقاله به آن اشاره داشتیم. اگر شما قصد خرید PH متر را داشته باشید، در ابتدا باید بدانید نیاز شما در این خصوص چه می باشد و PH متری را تهیه کنید که بتوانید در کمترین زمان ممکن نیازتان را با آن برطرف سازید.
لطفا جهت اخذ مشاوره و استعلام قیمت با کارشناسان شرکت کیمیا طب گستر تماس حاصل بفرمایید.
یون متر چیست؟ یون‌سنج یک ابزار تحلیل الکتروشیمیایی است که برای اندازه‌گیری غلظت یونها در محلول به کار می‌رود. این دستگاه قادر به اندازه‌گیری H+
پمپ وکیوم چیست؟ پمپ وکیوم یا پمپ خلا دستگاهی است که در شرایط خلا، کار می‌کند. در واقع، فضای خلاء به فضایی گفته می‌شود که
سل کانتر چیست؟ سل کانتر یا دستگاه شمارنده سلول، یکی از تجهیزات آزمایشگاهی بسیار حیاتی و ضروری در آزمایشگاه هماتولوژی است که برای تعیین تعداد
32 مورد از رایج ترین ترین تجهیزات و دستگاه و لوازم آزمایشگاهی لوازم آزمایشگاهی ابزارهای اساسی در تحقیقات علمی و آزمایشات مختلف در زمینه‌های مختلف
چه مواد و لوازمی را می‌توان اتوکلاو کرد؟ بدیهی است که شرایط شدید ناشی از دمای بالا و فشار زیاد، برای یک سری مواد و
سانتریفیوژها برای مجموعه‌ای از کاربردهای علمی، صنعتی و بالینی از جمله جداسازی نمونه‌های خون استفاده می‌شوند. این فرآیند به طور رایج برای تفکیک اجزای مختلف