ساخت و تهیه محلول‌ها، امر بسیار مهمی است که در هر آزمایشگاه شیمی انجام می‌گیرد. البته ساخت محلول فقط به آزمایشگاه‌های شیمی محدود نمی‌شود و دیگر رشته‌ها مانند بیولوژی نیز همواره به آن نیازمندند. اما برای تهیه یک محلول، اندازه گرفتن غلظت بسیار مهم است. اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری یکی از روش‌های کارآمد این عرصه است. با اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری می‌توان گزارش دقیقی از حل شونده به دست آورد. اما این روش چیست و به چه صورت انجام می‌‎شود؟ دستگاه اسپکتروفتومتر (Spectrophotometer) چیست؟ در ادامه با ما باشید تا درباره اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری اطلاعات بیشتری کسب نمایید.

اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری چیست؟

در ابتدای کار، بهتر است بدانیم اسپکتروفتومتری چیست. این روش در واقع بر اساس تئوری‌های طیف سنجی عمل می‌کند. می‌دانیم که هر ماده به طور طبیعی و با توجه به الکترون‌هایی که در اوربیتال‌های مختلف در حال چرخش هستند، طول موج خاصی را جذب می‌کند. یعنی از نوری که به ماده تابیده می‌شود، محدوده یا نقطه خاصی از طول موج جذب ذرات سازنده آن می‌گردد. همچنین در نظر داریم که طول موج جذب شده توسط هر عنصر با عنصر دیگر متفاوت است. بنابراین می‌توان بر پایه این ایده، مواد را از یکدیگر شناسایی کرد.

در روش اسپکتروفتومتری، طول موج‌هایی به محلول تابیده می‌شود. قسمت خاصی از این طول موج‌ها با توجه به حل شونده موجود در محلول جذب می‌شود. همچنین باقی مانده طیف از آن خارج می‌شود. بنابراین با توجه به طیف باقی مانده و خارج شده، می‌توان محلول را تحلیل کرد. یعنی با تمیز دادن حل شونده و حلال از یکدیگر، می‌توان درصد حجمی و ppm حل شونده را به سادگی و با دقت بسیار بالایی مشخص کرد.

دستگاه اسپکتروفتومتر چیست؟

این دستگاه، یک سیستم خلاقانه و مفید است که کاربردهای بسیاری دارد. برای اولین بار در سال 1940 میلادی، آرنولد بکمن یک نمونه اولیه از آن را تولید کرد. بعدها اسپکتروفتومتر توسط افرادی مانند هیولت پکرد گسترش یافت و به نسخه امروزی خود رسید.

دستگاه اسپکتروفتومتر در اصل یک سیستم است برای تابش طیفی از موج و نیز آشکار ساختن و تحلیل موج خروجی. قسمت‌های تشکیل دهنده آن شامل منبع نور (منبع موج)، اجزای تنظیم کردن موج تابش شده و نیز آشکار سازهایی است که برای مرحله آخر کار به کار می‌رود.

منبع موجی که درون دستگاه به کار می‌رود یا در نوع طیفی و پیوسته است و یا نوع گسسته. منابع نوری پیوسته در واقع چراغ‌‎های خاصی هستند که نور تولید می‎‌کنند. اما منابع گسسته موج، نور خطی تولید می‌کنند. این کار با مهتابی‌های پر شده از گاز انجام می‌گیرد. به طور مثال نوع آرگونی آن، یک محفظه شیشه‌ای است که در دو طرفش، دو الکترود قرار گرفته است. با اتصال جریان برق، آرگون یونیزه شده و برانگیخته می‌شود. در نتیجه طیف خطی تولید می‌شود.

ویژگی مهم و کاربردی این دستگاه این است که قابلیت تنظیم موج را دارد. بنابراین در اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری می‌توان طول موج خاصی را به محلول منعکس کرد. این امر، به طور قابل توجهی باعث افزایش دقت و کیفیت اندازه گیری‌ها می‌شود.

فروش انواع اسپکتروفتومتر

کاربردهای مختلف اسپکتروفتومتری چیست؟

از آن‌جایی که این روش، دقیق و کاربردی است، می‌توان از آن در فعالیت‌های مختلفی استفاده کرد. به خصوص فعالیت‌هایی که شامل اندازه گیری دقیق غلظت محلول هستند و خطا قابل چشم پوشی نیست. در ادامه برخی از کاربردهای این روش اندازه گیری غلظت را معرفی خواهیم کرد.

تحلیل و آزمایش ماده وراثتی

اگر فعال عرصه زیست شناسی مولکولی و یا ژنتیک باشید، می‌دانید که سال‌ها قبل، افرادی مثل ویلکینز و فرانکلین با روش‌هایی مانند استفاده از پرتو ایکس موفق به کشف ساختار DNA شدند. اما امروزه، مطالعات روی ماده وراثتی بسیار ساده‌تر شده است. یکی از این روش‌ها، استفاده از اسپکتروفتومتری است. نه تنها اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری در مطالعات ماده وراثتی کاربردی است، بلکه برای مطالعه ساختار دی ان ای و آر ان ای می‌توان از این روش بهره برد.

آزمایش محلول‌های نوشیدنی و خوراکی

در آزمایشگاه‌های مختلف مواد غذایی، گاهی نیاز است تا به صورت دقیق از حل شونده‌های موجود در مواد خوراکی و نوشیدنی اطلاعات به دست آورد. بررسی میزان کافئین و قند موجود در نوشابه و آبمیوه از مثال‌های استفاده از اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری است.

مطالعات و اندازه گیری‌های آلی و دارویی

این راه تعیین غلظت محلول در شیمی آلی و نیز داروسازی هم بسیار کارگشاست. به طور مثال، تعیین گروه‌های عاملی موجود در برخی ترکیبات پیچیده آلی که به سادگی امکان پذیر نیست و یا تعیین غلظت و خلوص محلول‌های آلکان‌ها. همچنین در پروسه طراحی و یا آنالیز یک داروی خاص هم می‌توان از دستگاه اسپکتروفتومتر و نیز اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری استفاده کرد.

بهترین روش خرید دستگاه اسپکتروفتومتر

بسیاری از شیمی دان‌ها و مسئولان آزمایشگاه، نیازمند دستگاه‌های مختلف مانند اسپکتروفتومتر و رفراکتومتر هستند، اما به علت آشفتگی بازار فروش، امکان تهیه آن را ندارند. اجناس تقلبی و بی کیفیت، روز به روز در بازار افزایش پیدا می‌کند و قیمت‌ها نیز صعودی است. پس چه می‌توان کرد؟ بهترین راه برای خرید این دستگاه‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی اصل چیست؟

هلدینگ KTG با دارا بودن سابقه طولانی و چندین ساله درخشان در زمینه عرضه محصولات و تجهیزات آزمایشگاهی، بهترین گزینه پیش روی شما به حساب می‌آید. هلدینگ تجهیزات آزمایشگاهی و تحقیقاتی KTG با ارائه بهترین کیفیت در محصولاتی که اصالت آن‌ها تایید شده است، همواره سعی در جلب نظر مشتریان گرامی خود داشته است.

اگر شما هم نیازمند خرید تجهیزات آزمایشگاهی و تحقیقاتی هستید، پیشنهاد می‌کنیم برای دریافت مشاوره خرید رایگان، با ما تماس بگیرید و خرید خود را انجام دهید.

همان گونه که ملاحظه نمودید، در این مطلب از وب سایت هلدینگ KTG به بررسی اندازه گیری غلظت به روش اسپکتروفتومتری پرداختیم. دانستیم که این روش بر پایه طیف سنجی و طول موج جذب شده توسط عناصر مختلف کار می‌کند. ابتدا پرتوی مشخصی به محلول تابیده می‌شود. سپس طول موج مشخصی توسط اجزای محلول جذب می‌شود. در مرحله بعد، آشکارساز می‌تواند پرتوی عبوری را آشکار نماید. بدین ترتیب و با تجزیه و تحلیل این پرتوی عبوری و انجام محاسبات و آنالیز روی آن، می‌توان به اطلاعات مهمی درباره محلول و غلظت آن رسید.

نتیجه گیری