بریکس متر چیست؟
بریکس یک مقیاس برای اندازه‌گیری مقدار جامدات حل شده در یک محلول از طریق چگالی ویژه آن می‌باشد که مخصوصاً برای اندازه‌گیری میزان قند حل شده به کار می‌رود.
یک درجه بریکس برابر با یک گرم ساکاروز در ۱۰۰ گرم محلول است. بریکس متر به دستگاهی اطلاق می شود که مقدار بریکس را در ماده محاسبه می نماید. جهت محاسبه بریکس باید ابتدا دریابیم یک (رفراکتومتر) درجات بریکس را به وسیله اندازه‌گیری میزان شکست مسیر نوری عبوری از یک نمونه مایع تعیین می‌نماید.
مایعات حاوی قند متراکم تر از آب هستند و باعث انکسار بیشتر مسیرهای نوری عبوری از آن می‌شوند. دستگاه مذکور (رفرکتومتر) این انکسار را با شکست مسیر نوری عبوری از آب مقایسه می‌کند و یک مقدار بریکس ارائه می‌دهد.
مثل پوند که برای توضیح وزن استفاده می‌شود، درصد بریکس برای توضیح میزان جامدات حل شده در یک محلول استفاده می‌شود. بنابراین، مقدار بریکس در درجه اول تخمینی از واحد قند موجود در میوه‌ها و سبزیجات را ارائه می‌دهد.
واحد قند، (شیرینی موثر) یک جزء مهم در رتبه بندی محصولات از نظر کیفیت تولید می‌باشد. مقدار بریکس درصد جامدات موجود در آب میوه یک گیاه می‌باشد. این جامدات اکثراً از قند و مواد معدنی تشکیل شده است.
تنها با چکاندن یک قطره آب میوه، رفراکتومتر مقدار بریکس آن را تست می‌کند. بریکس شاید یک عبارت تازه‌ای برای شما باشد هنگامیکه برای اولین بار شروع به تولید شراب می‌نمایید. بریکس درصد قند در وزن یک مایع است. برای مثال، اگر بریکس آبمیوه‌ای ۲۰ اندازه‌گیری شود، این معنی را می‌دهد که آبمیوه ۲۰ درصد قند قابل تخمیر دارد.
هلدینگ KTG مرجع اصلی خرید و فروش بریکس متر در ایران می باشد. این شرکت ارائه دهنده انواع رفراکتومتر چینی، ژاپنی و اروپایی در مدلهای چشمی/قلمی/دستی و پرتابل/رومیزی دیجیتال است.
برای اطلاع از قیمت انواع رفراکتومتر چینی، فرانسوی و آلمانی به صفحه قیمت دستگاه رفرکتومتر |فروش انواع رفراکتومتر مراجعه نمایید.
در ادامه با جزئیات بیشتری رفراکتومتر چشمی و رفراکتومتر پرتابل معرفی می شوند.
رفراکتومتر تعیین درصد بریکس
رفراکتومتر تعیین درصد بریکس چه کاربردی دارد ؟ ابتدا به تعریف بریکس می پردازیم.
درصد بریکس مقدار شکر در یک محلول است. یک درجه بریکس معادل 1 گرم ساکارز یا قند در 100 گرم محلول است که در واقع قوام محلول را به درصد و برمبنای غلظت نشان می دهد. اگر نمونه به جای ساکارز حاوی جامدات نامحلول باشد،
درجه بریکس فقط نشان دهنده درصد جامدات نامحلول است. از درصد بریکس در نوشابه های گازدار، شکر ,آبمیوه ها ،سس کچاپ, عسل,مربا ،چای سبز,ژلاتین شیر و شربت های مختلف استفاده می شود.
مقیاس بریکس brix و درصدهای رایج بریکس را در جدول زیر مشاهده نمایید:
| نمونه مایع | درصد بریکس brix |
| روغن های خنک کننده cutting oil | 0 تا 8 |
| پرتقال | 4 تا 13 |
| نوشابه های گازدار | 5 تا 15 |
| سیب | 11 تا 18 |
| انگور | 14 تا 19 |
| آب میوه های غلیظ | 42 تا 68 |
| شیر پر چرب | 52 تا 68 |
| مربا و ژله | 60 تا 70 |
عملکرد رفراکتومتر چگونه است؟
هنگامی که پرتو نور از محیطی به محیط دیگر با غلظتی متفاوت وارد می شود، به علت تغییر سرعت عبور، مسیر آن منحرف می‌شود. این پدیده شکست نور “Refraction” نامیده می شود.
در صورتیکه محیط دوم چگال تر از محیط اول باشد نور به خط عمود نزدیک‌تر می شود. و در صورتی که غلظت کمتری داشته باشد از خط عمود بر سطح دور می‌شود.
